Phân tích, chứng minh sông Đà hung bạo
Các bạn học sinh chắc hẳn vì kì thi hay chỉ đơn giản là yêu thích văn học và muốn trau dồi thêm lối viết văn tại Examon
Mục lục bài viết
Được mệnh danh là dòng chảy xiết và là 1 trong những con thác nguy hiểm nhất - con sông Đà cũng nhờ đó mà ở mãi trong lòng người đọc với vẻ đẹp hung bạo.
Nguyễn Tuân cũng thật sáng tạo và biết cách liên tưởng hình ảnh con sông Đà trong tác phẩm của mình để thấy rõ được cảnh tượng hung bạo ấy.
1. Sơ lược về vẻ đẹp khác lạ, quyến rũ
-Vẻ đẹp khác lạ, quyến rũ của Đà giang được thể hiện ngay 2 lời đề từ
+"Đẹp vậy thay...sông": Mượn câu thơ của thi sĩ người Ba Lan, NT đã hé mở chiều sâu cảm xúc đang dâng trào mãnh liệt trong tâm hồn, "tiếng hát trên dòng sông" là tiếng hát say mê của nhà văn trước vẻ đẹp tuyệt mĩ của sông Đà, cũng có thể là tiếng hát của người lái đò, của con người lđộng TB với tâm hồn lạc quan, yêu đời
+"Chúng thủy giai đông tẩu/Đà giang độc bắc lưu": Con sông đà ngay từ đầu đã khơi gợi sự chú ý của người đọc bởi dòng chảy độc đáo như một đứa con ngỗ ngược của tự nhiên, không chịu khép mình vào khuôn khổ.
Với lời đề từ này, NT không chỉ muốn tô đậm vẻ đẹp dòng chảy khác lạ vừa hung bạo vừa trữ tình của đà giang
2. Vẻ đẹp dữ dội, hung bạo
2.1. Nguồn gốc con sông
-Khi nói về xuất xứ của sông Đà, NT đã công phu khảo cứu kiến thức lịch sử, địa lí, từ đó giúp người đọc có những tri thức hiểu biết phong phú về Đà giang
+Sông Đà khai sinh từ Vân Nam TQ, đi qua từ một vùng núi ác, đi được nửa đường thì đến biên giới Việt Trung và xin nhập qtich VN
+Tính từ biên giới V-T, đến ngã ba Trung Hà, sông Đà dài gần 500km, chảy trên địa hình hiểm trỏe của miền TB VN. Từ khi sinh ra, sông Đà đã làm mình làm mẩy với người dân Tây Bắc trở thành kẻ thù số 1 con người nơi đây
2.2. Diện mạo hung bạo
-Trên dòng thượng nguồn, sđà là một dòng chảy bạo liệt:
+Vách đá bờ sông dựng vách thành thẳng đứng, mặt sông Đà chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời
+Có vách đá thành chẹt lòng sông như một cái yết hầu. Đứng bên này bờ nhẹ tay ném hòn đá quơ qua bên kia vách
+Ngồi trong khoang đò trên những quãng sông ấy đang mùa hè mà cảm tháy lạnh
=> Cách so sánh, liên tưởng bất ngờ và chính xác, NT đã giúp người đọc hình dung cụ thể độ cao, hẹp, sâu của vách đá và dòng chảy sông đà ở vùng thượng nguồn
-Sự hung bạo của sóng, gió, nước sông Đà
+ NT miêu tả sông Đà ở quãng mặt ghềnh Hát Loóng, dài hàng cây số, nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió vùn ghè suốt năm nhu lúc nào cũng đơi nợ xuýt bất cư người lái đò sông Đà nào tóm được qua đấy.
+ Câu văn gợi một không khi hoang sơ, man dại của sông nước miền Tây Bắc. Vẻ đẹp này ta cũng chưa từng được cảm nhận trong nỗi nhớ của Quang Dũng vể miền Tây: "Chiều chiều oai linh thác gầm thét / Dêm đêm Mường Hịch cọp trêu người"
-Sự hung bạo ở những xoáy nước và hút nước
+ Quãng tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên dòng sông bỗng có những cái hút nước khồng lồ:
- giống như cái giếng bê tông thả xuống lòng sông để chuẩn bị làm móng cầu.- nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc
- trên mặt cái hút nước xoáy tí đáy, quay lừ lừ những cánh quạ đàn- ằng ặc lên như vừa rót dầu sôi vào.
+ Những xoáy nước và hút nước trên sông Đà giống như một loài hung thú đi đến đâu là gieo rắc từ khí đến đó. "Có những chiếc thuyền bị cái hút nó hút xuống, thuyền chồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm dưới lòng sông đến mươi phút sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới"
+ Độc đáo và lạ lẫm nhất là khi NT sử dụng cái nhìn điện ảnh và trí tưởng tượng bay bồng để hình dung cảnh một anh quay phim táo tợn, ngồi vào chiếc thuyền thúng, cả người, cả thuyền đi xuống cái đáy hút nước sông Đà mà ngược máy lên quay cảnh.
Cái thuyền xoay tít, những thước phim màu cũng quay tít dường như cả cái thành giếng làm bằng nước sông màu xanh pha lê ấy như sắp vỡ tan, đổ ụp xuống cả người lẫn máy.
Xem thước phim ấy, người xem phải bám chặt lấy ghế vì sợ hãi trước sự bạo liệt, hung dữ của Đà giang.
-Hung bạo nhất là những thác nước và thạch trận trên sông Đà
+ Sông Đà có 72 con thác hiểm trở tạo những trùng vi thạch trận vô cùng nguy hiêm. "Còn xa lăm mới đến cái thác dưới nhưng đã thấy tiếng thác nước réo gầm mãi, lại réo to mãi lên, như oán trách, khiêu khích,
Van xin, giọng gằn mà chế nhạo", "rống lên như tiếng 1 ngàn con trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng vầu, rừng tre nứa nồi lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lữa cũng gầm thét với đàn trâu da cháy bùng bùng".
NT đã viết những câu văn có ma lực ngôn ngữ khác thường. NT dùng lừa đề tả nước, lấy rừng để tả sông, dùng hình ảnh để tả âm thanh cùng thủ pháp so sánh độc đáo đề miêu tả sinh động, tô đậm sự bạo liệt của thác nước trên sông Đà.
+ Khi tới thác nước, thấy sóng bọt trắng xóa một chân trời đá. Đá ở đây từ ngàn năm vẫn mai phục hết trong lòng sông, bày thạch trận trên sông. Mà hòn đá nào cũng ngỗ ngược, nhăn nhúm, méo mó.
Mỗi lần có chiếc thuyền nào nhô vào đường ngoặt sông là một số hòn bèn nhồm cả dậy để vồ lấy thuyền.
\(\Rightarrow\) Câu văn của NT thật giàu chất tạo hình, ngôn ngữ của NT có tài dựng đá thành người trong những phép so sánh, nhân hóa đặc sắc "Một hòn đá trông nghiên thì như dang hất hàm hỏi cái thuyển trước
2.3. Tính cách dữ dội
-Sông đà được miêu tả mang tâm địa như một con người với ngôn ngữ riêng của nó, được miêu tả qua tiếng sóng nước: van xin, khiêu khích, giọng gằn chế nhạo
-Sông đà chỉ bộ lộ tính cách hung bạo của mình thực sự trong cuộc giao chiến với người lái đó. Dòng sông đúng là một loài thủy quái xảo quyệt, như một vị thần chiến tranh lãnh đạo một lũ thạch tinh hoang dại;
+Nơi cửa ải nước mặt sông rung tít lên như những chiếc tua bin thủy điện
+Dòng sông mai phục đủ đá tướng, đá quân, tiền vệ, hậu vệ với những bom kè chìm, pháo đài đá với những mưu ma trước quỷ. Bố trí những cửa tử sinh lệch hướng để đánh lừa người lái đó
-Với tính cách hung bạo, sông Đà quả là kẻ thù số 1 của con nguowif TB, NT ví con sông như một mụ dì ghẻ ác nghiệt, một tên chúa đất tham tàn. sông Đà trier thành đấu trường sinh tử với nlđ
3. Đặc sắc NT khi miêu tả con sông hung bạo
Viết về Đà giang, ngòi bút của NT vô cùng phóng túng, thoải mái hơn "Người lái đò sông đà" được viết bằng thể loại tùy bút. Ông chẳng khác nào một nhà quay phim lão luyện.
Có khi ống kính của nhà văn tiếp cận con sông Đà từ phía viễn cảnh. Có đôi lúc, ống kính của nhà văn lia vào để quay cận cảnh từng quảng sông hẹp, cắt từng đoạn sông để mô tả cái sự hung bạo của những đoạn sông với hình "đá bờ sông, dựng vách thành, mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời"
Viết về con sông đà hung bạo, tác giả sử dụng những câu văn rất ngắn, huy động chủ yếu kiến thức võ thuật và quân sự để miêu tả sự vận động của dòng nước.
Ông cũng cảm nhận con sông bằng nhiều giác quan để kích thích trí tưởng tượng của độc giả. Bởi vậy, con sông đà hiện lên là một nhân vật có tính cách và ngôn ngữ. Một nhà thơ Ba Lan có lần đã từng viết:
"Đẹp vậy thay tiếng hát trên dòng sông"
Ở đây, ta thấy xuất hiện những câu văn rất ngắn gồm toàn thanh trắc với hơn 300 động từ mạnh cùng kết cấu điệp trùng miêu tả sự khần trương, gấp gáp của nước, của đá, của sóng và của gió.
Thể hiện rõ nhất đó là đoạn mặt ghềnh Hát Loóng: "dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò Sông Đà nào tóm được qua đấy."
Ta còn thấy NT tập trung vào miêu tả sự hung bạo của Đà giang ở những hút nước với cách liên tưởng vô cùng táo bạo. Đó là đoạn Tà Mường Vát ở phía dưới sông La:
"Có những con thuyền đã bị cái hút nó hút xuống, thuyền trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới."
Thêm vào đó, NT còn nhìn thấy sự hung bạo ở mùa lụt của con sông Đà. Mùa lụt của sông Đà vẫn còn cái ngấn nước ở cổng châu Quỳnh Nhai. Ngày lụt sông Đà, xác hươu, xác nai cùng gỗ Chò Vẩy, Chò Hoa trôi lềnh bềnh trên mặt sông.
NT ví lúc này dòng sông Đà chẳng khác nào "kẻ thù số một" của người dân Tây Bắc. Khi hung bạo thì cực kì nguy hiểm, tâm địa độc ác đến tột cùng.
\(\Rightarrow\) Con sông Đà hung bạo đâu bởi thiên nhiên gây ra với: thác dữ, những luồng chết, vực xoáy mà NT còn thấy đó là do con người. Đó chính là bọn thổ ti lang tạo đã đắp bến chia ngăn dòng sông Đà, khiến con sông trở nên trái tính, trở thành kẻ thù của người dân TB.
Đó còn là bọn thực dân Pháp đóng đồn bốt ở hai bên bờ sông khiến Đà giang trở nên càng hung bạo.
Rõ ràng, con sông Đà mang cốt cách của người dân Tây Bắc. Nhìn rộng ra, ta thấy nhữg con sông hầu như đều mang nét đẹp văn hóa vùng miền nơi nó đi qua.
Nếu "sông Hương" của Hoàng Phủ Ngọc Tường mang vẻ đẹp trầm mặc của cố đô và người dân Huế thì con sông Đà lại là biểu tương, lại mang cái văn hóa của người dân Tây Bắc.
Như vậy, có thể khẳng định Đà giang qua ngòi bút của NT hiện lên dữ dội đến khác thường, tột đỉnh, thể hiện rất rõ phong cách rất riêng của NT -một phong cách rất "ngông".
Bạn đang tò mò Bộ đề 30 days có tốt ???
Câu hỏi tại sao luyện mãi mà k giỏi có đến với bạn không ? Rất nhiều bạn đã mắc sai lầm nghiêm trọng khi luyện đề: Không phải mọi bộ đề đều giống nhau.
Nhiều bạn vẫn thường tìm kiếm và làm những bộ đề cũ kỹ, lỗi thời trên mạng mà không biết rằng chúng có thể không phản ánh chính xác chương trình học hay xu hướng ra đề mới nhất. Điều này không chỉ khiến bạn mất thời gian mà còn có thể dẫn đến những hiểu lầm về năng lực thực sự của mình.
Luyện đề đúng cách là phương pháp để bạn có thể nhận diện các dạng bài tập thường gặp, nắm vững phương pháp giải quyết hiệu quả và tử đó, nâng cao kỹ năng giải đề của mình.
Với hệ thống đề được cập nhật liên tục và chính xác, Examon sẽ giúp bạn:
- Nhận diện các dạng bài thi quan trọng.
- Luyện tập với các phương pháp làm bài tối ưu.
- Thành thạo kỹ năng giải đề, sẵn sàng cho mọi kỳ thi.
Dưới đây, Examon sẽ hướng dẫn bạn cách luyện đề hiệu quả với hệ thống đề củaExamon:
- Bước 1: Tạo và Đăng nhập tài khoản Đầu tiên, các bạn cần có một tài khoản Examon. Chỉ với vài thao tác đăng ký nhanh chóng, bạn đã sẵn sàng cho hành trình chinh phục kiến thức!
- Bước 2: Tiếp theo, hãy chọn lớp học, môn học mà bạn muốn luyện và khu vực bạn đang sống để Examon cung cấp đề thi phù hợp nhất với bạn.
- Bước 3: Lựa chọn đề thi và Bắt đầu luyện, Examon có hai chế độ: Luyện tập để bạn làm quen và Thi thử để kiểm tra năng lực. Hãy chọn một để thi phù hợp và bắt đầu luyện!
- Bước 4: Khi làm bài, hãy tập trung và nghiêm túc như thể bạn đang ở trong phòng thi thật sự. Đây là cơ hội để rèn luyện sự tự tin và kỹ năng giải quyết vấn đề của bạn.
- Bước 5: Nhận điểm và Phân tích kết quả sau khi hoàn thành, bạn sẽ nhận được điểm số ngay lập tức cùng với lời giải chi tiết cho từng câu hỏi, giúp bạn hiểu rõ mình cần cải thiện ở đâu.
Tham khảo ngay bộ đề được biên soạn đặc biệt bám sát \(99.9 \%\) đề tham khảo kỳ thi THPT năm 2024 của Examon ngay!