Hình tượng nhân vật Người lái đò

- Vách đá sông Đà: 

+ Cao và sâu

+ Rất đẹp

=> Vừa đẹp mê hồn nhưng cũng rất đỗi nguy hiểm. Vừa cứng nhắc, cao to nhưng bổng chốc lại dịu dàng.

- Sóng nước sông Đà:

+ Sức mạnh dữ dội

+ Tính cách hung hãn

=> Có thể ví dòng nước sông Đà như những cơn bão của Tây Bắc mạnh mẽ dữ dội cuốn trôi bất cứ thứ gì nó bắt gặp.

- Hút nước sông Đà:

+ Sức mạnh khủng khiếp

+ Nguy hiểm khôn lường

=> Những cái hút nước như muốn nuốt chững ai đó. Nguyễn Tuân đã trải nghiệm trên dòng sông, ông đã cảm nhận bằng tất cả các giác quan của mình nên cái cảm giác giận dữ của dòng sông khiến ông cảm thấy ghê sợ.

- Thác đá sông Đà:

+ Từ xa đã nghe thấy âm thanh ghê rợn

+ Đến gần thấy bọt tung trắng xóa

+ Thạch trận sông Đà: lũ đá hung hãn, chiến thuật hiểm ác

=> Dòng sông hung ác những rất thông minh, bày binh bố trận như đang chờ con mồi vào. Như thể không để cho bất kì ai thoát ra. Tác giả nhân hóa tính cách của dòng sông như con người giận dữ, thông minh hoạt bát, dịu dàng, các tiếng động của nó cũng được tác giả nhân hóa => Tạo sự khác biệt của con sông.

- Từ trên cao nhìn xuống:

+ Dáng hình mền mại

+ Mùa sắc biến ảo

- Từ trong rừng đi ra:

+ Gợi cảm, đầm ấm

+ Cổ kính, yên bình

- Khi đi thuyền trên sông:

+ Hoang dại

+ Hồn nhiên

=> Nguyễn Tuân đã ở Tây Bắc rất nhiều ngày và đã cảm nhận hết thẩy các góc  nhìn. Để ngắm nhìn hết vẻ đẹp của dòng sông, Ông đã dành rất nhiều thời gian và công sức để cho ra được một bức tranh hoàn mĩ như vậy. Phải sống cùng với nó mới hiểu được tất cả tính cách của nó. Sông Đà không chỉ hung bạo mà còn rất thơ mộng.

• Trí dũng tuyệt vời

- Trùng vi thứ nhất:

+ Cửa sinh nằm ở phía tả ngạn

+ Chỉ huy ngắn ngọn, tỉnh táo

- Trùng vi thứ hai:

+ Cửa sinh nằm ở phía hữu ngạn

+ Xử lí bình tĩnh, táo bạo, linh hoạt

- Trùng vi thứ ba:

+ Cửa sinh nằm giữa bọn đá hậu vệ

+ Điều khiển chiếc thuyền một cách điệu nghệ

=> Ở phần trước Nguyễn Tuân ca ngợi dòng sông thông minh nhưng phần này ông lại khẳng định người lái đò còn thông minh hơn khi vượt qua được hết các trùng vi thạch trận mà sông Đà bày ra. Người lái đò dùng mưu trí và sự dũng cảm không ai bằng để vượt qua thạch trận dễ dàng như cơm bữa. Cũng có thể là người lái đò đã quá quen với tính cách con sông, chắc hẳn người lái đò cũng đã từng thua dưới dòng sông. 

• Tài hoa nghệ sĩ

- Điêu luyện khi vượt thác

+ Tài nghệ đến độ phi thường

+ Biến công việc thành nghệ thuật

- Ung dung bình thản sau khi vượt thác

=> Vượt thác điêu luyện như những nhạc công chơi đàn. 

+ Vài nét về hình ảnh con sông Đà: Sông Đà hiện lên thật hung dữ nhưng cũng không kém phần thơ mộng, trữ tình là cái nền để người lái đò xuất hiện..

+ Nhân vật người lái đò sông Đà

- Ông lái đò có ngoại hình và những tố chất khá đặc biệt: tay "lêu nghêu", chân "khuỳnh khuỳnh", "giọng ào ào nhu tiếng nước truớc mă̆t ghềnh", "nhõ̃n giới vòi vọi nhu lúc nào cũng mong một cái bến xa nào đó"... Đặc điểm ngoại hình và những tố chất này được tạo nên bởi nét đặc thù của môi trường lao động trên sông nước.

- Ông lái đò là người tài trí, luôn có phong thái ung dung pha chút nghệ sĩ: ông hiểu biết tường tận về "tính nết" của dòng sông, " nhớ tỉ mi nhu đóng đanh vào lòng tất cả nhũng luồng nuoớc của tất cả nhũng con thác hiểm trở", "nắm chắc binh pháp của thần sông thần đả"

- Ông lái đò rất mực dưng càm trong những chuyến vượt thác đầy nguy hiểm: tả xung hữu đột trước "trùng vi thạch trận" của sông Đả, kiên cường nén chịu cái đau thể xác do cuộc vật lộn với sóng thác gây nên, chiến thắng thác dữ bằng những động tác táo bạo mà vô cùng chuẩn xác, mạch lạc (tránh, đè sấn, lái miết một đường chéo, phóng thẳng...).

- Ông lái đò là một hình tượng đẹp vể người lao động mới. Qua hình tượng này, Nguyễn Tuân muốn phát biểu quan niệm: người anh hùng không phài chỉ có trong chiến đấu mà còn có cả trong cuộc sống lao động thường ngày. Ông lái đò chính là một người anh hùng như thế.

a. Nhân vật Huấn Cao:

- Vė đẹp của hình tượng Huấn Cao là vè đẹp lãng mạn, có sức chinh phục, cảm hóa mãnh liệt đối với nhưng con người có tấm lòng "biệt nhỡn liên tài".Hình tượng ông Huấn Cao là hình tượng điển hình cho vè đẹp 'vang bóng mọt thơi" nay đã lưi vào quá khứ chi còn dư âm trong tâm trạng của những tấm lòng tích cổ thương kim ( "Nhũng nguời muôn năm cû/Hồn ở đâu bây giờ"- Vũ Đình Liên)

b. Từ việc tìm hiểu vài nét về vẻ đẹp của hình tương nhân vật Huấn Cao, chúng ta sẽ dễ thấy được chỗ thống nhất và khác biệt trong cách tiếp cận con người của Nguyễn Tuân truoớc và sau Cách mạng tháng Tám.

- Nét chung (tính thống nhất):

+ Nguyễn Tuân vẫn tiếp cận con người ở phương diện tài hoa, nghệ sĩ.

+ Vẫn là ngȯi bút tài hoa, uyên bác, lịch lãm, vận dụng tri thức tổng hợp của nhiều ngành văn hóa nghệ thuật khác nhau trong miêu tả và biểu hiện.

+ Vẫn sử dụng vốn ngôn từ hết sức tinh lọc, phong phú, độc đáo. Khả năng tổ chức câu văn xuồi đầy giá trị tạo hình, có nhạc điệu trầm bổng, biết co duỗi nhịp nhàng. Các phép tu từ được nhả văn phối hợp vô cùng điêu luyện.

- Nét riêng (tính khác biệt):

+ Trước Cách mạng tháng Tám, con người Nguyễn Tuân hướng tới và ca ngợi là những "con nguời đặc tuyển, nhuĩng tính cách phi thường". Sau Cách mạng tháng Tám, nhân vật tài hoa nghệ sĩ của Nguyễn Tuân có thể tìm thấy ngay trong cuộc chiến đấu, lao động hàng ngày của nhân dân.

+ Trước Cách mạng tháng Tám, Nguyễn Tuân là một người tài tử, thích chơi "ngông", mắc cái bệnh ham mê thanh sắc, thích chiêm ngưỡng, chắt chiu cái Đẹp và nhấm nháp những càm giác mới lạ. 

Sau Cách mạng tháng Tám, nhà văn nhạy cảm với con người mới, cuộc sống mới từ góc độ thẩm mĩ của nó. Nhưng không còn là một Nguyễn Tuân "nghệ thuật vỉ nghẹ̉ thuât" nữa. Ông đã nhìn cái đẹp của con người là cái đẹp gắn với nhân dân lao động, với cuộc sống đang nẩy nở sinh sôi, đồng thời lên án, tố cáo chế độ cũ, khẳng định bản chất nhân văn của chế độ mới.

- Người lái đò sông Đà là một áng văn đẹp được làm nên từ tình yêu đất nước say đắm, thiết tha của một con người muốn dùng văn chương để ca ngợi vẻ đẹp vừa kì vĩ, hào hùng vừa trữ tình thơ mộng của thiên nhiên và nhất là của con người lao động bình dị ở miền Tây Bắc.