Tích phân hàm số lẻ

Mai Thị Thùy Dung

Cùng Examon tìm hiểu và chinh phục tích phân hàm số lẻ nhé!

menu icon

Mục lục bài viết

  • 1. Định nghĩa và tính chất
  • 2. Phương pháp
  • 3. Ví dụ minh họa
    • 3.1. Ví dụ 1
    • 3.2. Ví dụ 2
    • 3.3. Ví dụ 3
    • 3.4. Ví dụ 4
    • 3.5. Ví dụ 5
  • 4. Cùng Examon chinh phục sự thành công
  • 5. Bộ đề ôn thi cấp tốc 30 ngày cùng Examon

Trong chương trình toán 12, tích phân hàm số lẻ không phải là chuyên đề quá khó, nhưng phải làm như thế nào để nắm được trọn phần điểm của tích phân hàm số lẻ? Hãy cùng Examon tìm hiểu và chinh phục tích phân hàm số lẻ nhé!

banner

1. Định nghĩa và tính chất

Một hàm số được gọi là lẻ nếu: \(\mathrm{f}(-\mathrm{x})=-\mathrm{f}(\mathrm{x})\) trên miền xác định của nó.

Tích phân của hàm số lẻ từ -A đến \(\mathrm{A}\) là 0 nếu hàm số không có tiệm cận đứng nằm giữa -A và \(\mathrm{A}\).

2. Phương pháp

Giả sử hàm số \(f(x)\) liên tục trên đoạn \([-a ; a]\):

Hàm số \(f(x)\) là hàm lẻ thì \(f(-x)=-f(x)\)

Ta có: \(\int_{-a}^{a} f(x) d x=-\int_{-a}^{a} f(-x) d x=\int_{-a}^{a} f(-x) d(-x) \xrightarrow{t=-x} \int_{a}^{-a} f(t) d t=-\int_{a}^{a} f(x) d x\)

Do đó \(2 \int_{-a}^{a} f(x) d x=0 \Leftrightarrow \int_{-a}^{a} f(x) d x=0\).

 

3. Ví dụ minh họa

3.1. Ví dụ 1

Tính \(I=\int_{\frac{-\pi}{3}}^{\frac{\pi}{3}}(\sin x+\tan x) d x\)

Lời giải:

Xét hàm số \(y=f(x)=\sin x+\tan x\)Với mọi \(x \neq \pi / 2+k \pi\) 

ta có: \(-x \neq \pi / 2+k \pi\)

\[\Rightarrow \mathrm{f}(-\mathrm{x})=\sin (-\mathrm{x})+\tan (-\mathrm{x})=-\sin \mathrm{x}-\tan \mathrm{x}\]

\(\Rightarrow f(-x)=-f(x)\)

Do đó, hàm số \(y=f(x)\) là hàm số lẻ trên tập xác định.

\(=\gt I=\int_{\frac{-\pi}{3}}^{\frac{\pi}{3}}(\sin x+\tan x) d x=0\)

3.2. Ví dụ 2

Tính \(I=\int_{-2019}^{2019}\left(x^{11}+8 x^{9}-x\right) d x\)

Lời giải:

Ta xét hàm số \(f(x)=x^{11}+8 x^{9}-x\) xác định và liên tục trên \(R\)

Ta có: 

\(f(-x)=(-x)^{11}+8 \cdot(-x)^{9}-(-x)=-x^{11}-8 x^{9}+x\)

\[\Rightarrow f(-x)=-f(x)\]

\(\Rightarrow\) Hàm số \(y=f(x)\) là hàm số lẻ nên:

\(I=\int_{-2019}^{2019}\left(x^{11}+8 x^{9}-x\right) d x=0\)

3.3. Ví dụ 3

Tính \(I=\int_{-1}^{1}\left(\frac{x}{\sqrt{x^{2}+1}}+10 \sin x\right) d x\)

Lời giải:

Xét hàm số

\[y=f(x)=\frac{x}{\sqrt{x^{2}+1}}+10 \sin x\]

xác định và liên tục trên \(R\).

Ta có:

\(\begin{array}{l}f(-x)=\frac{-x}{\sqrt{(-x)^{2}+1}}+10 \sin (-x) \\ =-\frac{x}{\sqrt{x^{2}+1}}-10 \sin x\end{array}\)

\(\Rightarrow f(-x)=-f(x)\) nên hàm số \(y=f(x)\) là hàm số lè.

\(=\gt I=\int_{-1}^{1}\left(\frac{x}{\sqrt{x^{2}+1}}+10 \sin x\right) d x=0\)

3.4. Ví dụ 4

Tính \(I=\int_{\frac{-\pi}{4}}^{\frac{\pi}{4}}\left(\sin ^{11} x\right) d x\)

Lời giải:

Xét hàm số \(y=f(x)=\sin ^{11} x\) xác định và liên tục với mọi \(x\).

Ta có: \(f(-x)=\sin ^{11}(-x)=-\sin ^{11} x(v i ̀ ~ \sin (-x)=-\sin x)\)\(\Rightarrow f(-x)=-f(x)\) nên hàm số \(y=f(x)\) là hàm số lẻ.

\(=\gt I=\int_{\frac{-\pi}{4}}^{\frac{\pi}{4}}\left(\sin ^{11} x\right) d x=0\)

3.5. Ví dụ 5

Tính \(I=\int_{-2}^{2}\left(\tan x^{7} x+2 x\right) d x\)

Lời giải:

\(\begin{array}{l}I=\int_{-2}^{2}\left(\tan x^{7} x+2 x\right) d x \\ =\int_{-2}^{2} \tan ^{7} x d x+\int_{-2}^{2} 2 d x\end{array}\)

+ Xét hàm số \(\mathrm{y}=\mathrm{f}(\mathrm{x})=\tan ^{7} \mathrm{x}\).

Hàm số xác định với mọi \(x \neq \frac{\pi}{2}+k \pi\)

Ta có: \(\mathrm{f}(-\mathrm{x})=\tan ^{7}(-\mathrm{x})=-\tan ^{7} \mathrm{x}\)

(vì \(\tan (-\mathrm{x})=-\tan x\) với mọi \(\mathrm{x}\) thuộc \(\mathrm{TX}\) )

\(=\gt\) Hàm số \(\mathrm{y}=\mathrm{f}(\mathrm{x})\) là hàm số lẻ nên:

\(\int_{-2}^{2} \tan ^{7} x d x=0\)

Từ (1) và (2) suy ra:

\[I=\int_{-2}^{2} 2 d x=\left.2 x\right|_{-2} ^{2}=8\]

4. Cùng Examon chinh phục sự thành công

Đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao việc luyện đề lại quan trọng đến vậy không? Rất nhiều bạn đã mắc sai lầm nghiêm trọng khi luyện đề: Không phải mọi bộ đề đều giống nhau. 

Nhiều bạn vẫn thường tìm kiếm và làm những bộ đề cũ kỹ, lỗi thời trên mạng mà không biết rằng chúng có thể không phản ánh chính xác chương trình học hay xu hướng ra đề mới nhất. Điều này không chỉ khiến bạn mất thời gian mà còn có thể dẫn đến những hiểu lầm về năng lực thực sự của mình.

Luyện đề đúng cách là phương pháp để bạn có thể nhận diện các dạng bài tập thường gặp, nắm vững phương pháp giải quyết hiệu quả và từ đó, nâng cao kỹ năng giải đề của mình. Với hệ thống đề được cập nhật liên tục và chính xác,  Examon sẽ giúp bạn:

  • Nhận diện các dạng bài thi quan trọng.
  • Luyện tập với các phương pháp làm bài tối ưu.
  • Thành thạo kỹ năng giải đề, sẵn sàng cho mọi kỳ thi.

Dưới đây, Examon sẽ hướng dẫn bạn cách luyện đề hiệu quả với hệ thống đề của  Examon:

  • Bước 1: Tạo và Đăng nhập tài khoản Đầu tiên, các bạn cần có một tài khoản Examon. Chỉ với vài thao tác đăng ký nhanh chóng, bạn đã sẵn sàng cho hành trình chinh phục kiến thức!
  • Bước 2: Tiếp theo, hãy chọn lớp học, môn học mà bạn muốn luyện và khu vực bạn đang sống để Examon cung cấp đề thi phù hợp nhất với bạn.
  • Bước 3: Lựa chọn đề thi và Bắt đầu luyện, Examon có hai chế độ: Luyện tập để bạn làm quen và Thi thử để kiểm tra năng lực. Hãy chọn một đề thi phù hợp và bắt đầu luyện!
  • Bước 4: Khi làm bài, hãy tập trung và nghiêm túc như thể bạn đang ở trong phòng thi thật sự. Đây là cơ hội để rèn luyện sự tự tin và kỹ năng giải quyết vấn đề của bạn.
  • Bước 5: Nhận điểm và Phân tích kết quả sau khi hoàn thành, bạn sẽ nhận được điểm số ngay lập tức cùng với lời giải chi tiết cho từng câu hỏi, giúp bạn hiểu rõ mình cần cải thiện ở đâu.

Tham khảo ngay bộ đề được biên soạn đặc biệt bám sát 99.9% đề tham khảo kỳ thi THPT năm 2024 của Examon ngay!

5. Bộ đề ôn thi cấp tốc 30 ngày cùng Examon