Cách chứng minh một dãy số là cấp số nhân

Khuất Duyên

Examon đã tổng hợp từ A đến Z về cách chứng minh. Còn chần chừ gì mà không tham khảo ngay.

menu icon

Mục lục bài viết

  • 1. Phương pháp giải
    • 1.1 Cách 1
    • 1.2 Cách 2
    • 1.3 Cách 3
  • 2. Ví dụ minh họa
    • 2.1 Ví dụ 1
    • 2.2 Ví dụ 2
    • 2.3 Ví dụ 3
  • 3. Bài tập vận dụng
  • 4. Học tập mỗi ngày cùng Examon

Nếu bạn không biết hay chưa vững về cách chứng minh một dãy số là cấp số nhân thì sau khi đọc song bài viết này bạn sẽ có thể giải bài một cách dễ dàng. Bài viết này bao gồm đầy đủ từ lý thuyết đến bài tập để cho các bạn dễ dàng tiếp cận kiến thức và ghi nhớ nhanh hơn về cấp số nhân. 

banner

1. Phương pháp giải

1.1 Cách 1

Chứng minh \(\forall n \ge 1 ; u_{n + 1} = u_{n} q\) trong đó q là một số không đổi.

1.2 Cách 2

Nếu \(u_{n} \neq 0\) với mọi \(\mathrm{n}\) thì ta lập tỉ số \(T=\frac{u_{n+1}}{u_{n}}\)

T là hằng số thì \(\left(u_{n}\right)\) là cấp số nhân có công bội \(q=T\).

T phụ thuộc vào \(n\) thì \(\left(u_{n}\right)\) không là cấp số nhân.

1.3 Cách 3

Chỉ ra tồn tại số \(\mathrm{k} \geq 2\) sao cho: \(\frac{u_{k+1}}{u_{k}} \neq \frac{u_{k}}{u_{k-1}}\)

2. Ví dụ minh họa

2.1 Ví dụ 1

Cho dãy số \(\left(u_{n}\right)\) xác định bởi: \(u_{n}=2^{2 n+1}\). Chứng minh \(\left(u_{n}\right)\) là cấp số nhân 

Lời giải chi tiết

Ta có: \(u_{n+1}=2^{2(n+1)+1}=2^{2 n+3}\)

Xét tỉ số \(\frac{u_{n+1}}{u_{n}}=\frac{2^{2 n+3}}{2^{2 n+1}}=4\) ( không đổi)

=> Dãy số ( \(\left.u_{n}\right)\) là cấp số nhân với công bội \(q=4\).

2.2 Ví dụ 2

Cho dãy số \(\left(u_{n}\right)\) được xác định bởi \(u_{n}=30\). Chứng minh rằng \(\left(u_{n}\right)\) là cấp số nhân.

Lời giải chi tiết

Ta có

\(\begin{array}{l}\mathrm{u}_{\mathrm{n}+1}=30 \\ =\gt \frac{u_{n+1}}{u_{n}}=\frac{30}{30}=1 \text { }\end{array}\)

=> \(\left(u_{n}\right)\) là cấp số nhân với \(q=1\).

Examon.png
Luyện đề cấp tốc cùng Examon

2.3 Ví dụ 3

Cho dãy số \(\left(u_{n}\right)\) xác định bởi \(u_{n}=\frac{10}{8^{n}}\). Chứng minh dãy số \(\left(u_{n}\right)\) là cấp số nhân.

Lời giải chi tiết

Ta có: 

\(u_{n+1}=\frac{10}{8^{n+1}}\)

Xét tỉ số: \(\frac{u_{n+1}}{u_{n}}=\frac{10}{8^{n+1}}: \frac{10}{8^{n}}=\frac{1}{8}\) ( không đổi)

=> dãy số \(\left(u_{n}\right)\) là cấp số nhân với \(\mathrm{q}=\frac{1}{8}\)

3. Bài tập vận dụng

Bài 1. Chứng minh rằng mỗi dãy số (un) sau là một cấp số nhân. Hãy tìm số hạng đầu và công bội của nó.

a) \(u_{n}=-3 \cdot\left(\frac{1}{2}\right)^{n}\);

b) \(u_{n}=\frac{2^{n}}{3^{n-1}}\).

Bài 2. Chứng minh mỗi dãy số (un) với mỗi số hạng tổng quát như sau là cấp số nhân:a) \(u_{n}=(-0,75)^{n}\)b) \(u_{n}=\frac{5}{3^{n}}\).

Bài 3. Cho dãy \(\left(u_{n}\right)\) với \(u_{1}=1 ; u_{n}=5 u_{n-1}-3(n \geq 2)\); lập dãy \(v_{n}=u_{n}-18\).

Chứng minh \(\left(v_{n}\right)\) là một cấp số nhân.

Bài 4. Cho dãy \(\left(u_{n}\right)\) được xác định như sau:

\[\left\{\begin{array}{l}u_{1}=2004, u_{2}=2005 \\u_{n+1}=\frac{2 u_{n}+u_{n-1}}{3}(n \geq 2)\end{array}\right.\]

Lập dãy \(\left(v_{n}\right)\) với \(v_{n}=u_{n+1}-u_{n}\). Chứng minh \(\left(v_{n}\right)\) là một cấp số nhân.

Bài 5. Chứng minh rằng dãy số hữu hạn sau là một cấp số nhân: \(-3 ;-1 ;-\frac{1}{3} ;-\frac{1}{9} ;-\frac{1}{27} ;-\frac{1}{81}\).

Bài 6: Cho dãy số \(\left(u_{n}\right)\) xác định bởi: \(u_{n}=\left(-\frac{1}{5}\right)^{n+10}\). Chứng minh dãy số (un) là cấp số nhân.

Bài 7: Cho dãy số \(\left(u_{n}\right)\) xác định bởi: \(u_{n}=10 n+10\). Chứng minh dãy số \(\left(u_{n}\right)\) không là cấp số nhân.

Bài 8: Cho dãy số \(\left(u_{n}\right)\) xác định bởi \(u_{n}=\frac{2^{n}}{(-3)^{2-n}}\). Chứng minh \(\left(u_{n}\right)\) là cấp số nhân.

4. Học tập mỗi ngày cùng Examon

Như vậy, bài viết này Examon đã chia sẻ cho các bạn 3 phần: phương pháp giải, ví dụ, bài tập củng cố về cách chứng minh một dãy số là cấp số nhân. Bạn có thể tham khảo và áp dụng vào bài làm của mình. Mong rằng bài viết sẽ giúp ích cho các bạn. Cảm ơn bạn đã lựa chọn Examon là nơi để tham khảo và học hỏi kiến thức.

Có bao giờ bạn tự hỏi tại điểm kiểm tra của mình thấp không?

Mình cũng từng bị như vậy và luôn hỏi tại sao suốt 1 thời gian dài và giờ mình đã tìm ra câu trả lời “Đó chính là phương pháp học không đúng".

Để học hiệu quả bạn nên làm những gì?

Đầu tiên nên thiết kế lộ trình bứt phá điểm số của mình như sau:

Bước 1:  Bạn cần có 1 cuốn sổ tay để ghi chú

Bước 2:  Bạn nên đọc hiểu rõ Phân phối chương trình môn mình muốn cải thiện 

Vd: Toán 10 CTST có PPCT như sau:

 

BÀI HỌC PHÂN PHỐI CHƯƠNG TRÌNH SGKTiết
CHƯƠNG I. MỆNH ĐỀ TOÁN HỌC. TẬP HỢP7
Bài 1. Mệnh đề toán học3
Bài 2. Tập hợp. Các phép toán trên tập hợp3
Bài tập cuối chương I1
CHƯƠNG II. BẤT PHƯƠNG TRÌNH VÀ HỆ BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HAI ẨN6
Bài 1. Bất phương trình bậc nhất hai ẩn2
Bài 2. Hệ bất phương trình bậc nhất hai ẩn3
Bài tập cuối chương II1

 

Bước 3:  Bạn tìm hiểu Chương I có bao nhiêu dạng bài tập, mỗi dạng phương pháp giải như thế nào?, những điểm cần lưu ý, lỗi sai thường gặp

Bước 4: Giải bài tập theo từng dạng, giải càng nhiều càng tốt, cứ mỗi bài bạn giải sai bạn sẽ phải xem hướng dẫn giải chi tiết từ đó so sánh chỗ sai của mình xem mình sai ở đâu? tại sao lại sai? trường hợp sai có bao nhiêu trường hợp?

Bước 5: Ghi chú lỗi sai vào sổ tay, nhớ liệt kê lỗi sai theo dạng toán 

Bước 6: Cuối kỳ mình chuẩn bị kiểm tra giữa kỳ hoặc cuối kỳ thì lấy sổ tay ra đọc qua 1 lần và tiến hành giải đề, cứ lập lại liên tục trước khi thi sẽ giúp bạn tối đa hoá điểm số trong kỳ thi và đồng thời tránh rất nhiều lỗi sai mà mình đã gặp nếu gặp trong đề thi. 

Đó là quá trình mình ôn thi NHƯNG hiện tại có 1 hệ thống giúp bạn quản lý sổ tay như phương pháp ở trên cực kỳ hiệu quả đó là EXAMON

 

Hệ thống luyện thi Examon được thiết kế giống phương pháp học ở trên tối ưu hoá sổ tay giúp bạn luyện tập hiệu quả hơn gấp 200%

Examon sẽ phân phối chương trình theo từng dạng toán mỗi một dạng toán sẽ có bài tập luyện, quá trình luyện của bạn sẽ được ghi vào sổ tay để AI Examon phân tích đánh giá bạn đang sai ở đâu, lỗi sai thường ở dạng bài tập nào? mức độ bài sai ở Nhận Biết - Thông Hiểu - Vận Dụng - Vận Dụng Cao từ đó Examon sẽ đề xuất các câu tương tự câu sai để bạn luyện tập đi luyện tập lại cứ như thế vòng lặp liên tục giúp học sinh cải thiện kỹ năng giải bài tập đồng thời bao quát tất cả các dạng toán thường sai tránh tối đa những sai sót lúc đi thi.

Ngoài ra hệ thống Examon định hướng học sinh học theo 3 tiêu chí:

1: Rèn luyện khả năng tự học: Tự học luôn là yếu tố quan trọng

2: Học kỹ năng tư duy giải bài: Hầu hết học sinh hiểu bài nhưng không cách nào diễn đạt cho bạn mình hiểu cái mình đang hiểu là do thiếu kỹ năng này

3: Học từ lỗi sai: Nên dành nhiều thời gian để khám phá lỗi sai của chính mình chính là phương pháp học nhanh nhất, học từ cái sai của mình và học từ cái sai của người khác là 1 kỹ năng rất cần thiết cho mọi sự phát triển.

Sơ đồ tối ưu hoá cải thiện Điểm số cho học sinh